Het geluk van het genoeg

‘Het geluk van het genoeg’ is een artikel uit de ‘Vruchtbare Aarde’

Kort geleden las ik een artikel in het blad “de Vruchtbare Aarde” met als titel “Het geluk van het genoeg” van Pierre Rabhi. Ik werd enorm geraakt hierdoor. Enerzijds het doorzicht wat hierin wordt getoond van het proces waarin we allen zitten met de wereldproblematieken van de grote kloof tussen arm en rijk, en het denken dat we nooit genoeg hebben, de uitbuiting van de grond met mest en gifstoffen.

Dat artikel raakte me ook omdat het met zoveel schoonheid is geschreven. Het schroomt niet om haar waarheid op zeer heldere manier te verwoorden maar doet dat tegelijk zonder oordeel. Komt tot een visie die ik zo van harte omarm. Als er verandering in de wereld moet komen, waar we zo op wachten, dan moeten wij die verandering zelf zijn.

Voor de duidelijkheid, nadat ik tot het idee kwam om in een blog over dit artikel te schrijven, heb ik hiervoor de toestemming gevraagd bij de redactie van “de Vruchtbare Aarde”. Met dank dus aan “de Vruchtbare Aarde”.

Het artikel ‘het geluk van het genoeg’ begint met de beschrijving van de plek waar de schrijver zijn eerste jaren heeft doorgebracht:

En te midden van die oneindigheid, een kleine, groene oase – een mini-ecosysteem. Een door de mens gemaakte vrijhaven in een van de droogste gebieden op aarde.
Hier ben ik geboren in de stilte naast de minaret, met zijn vijf dagelijkse gebedsrondes. Het ritme van het dagelijks leven was zo vanzelfsprekend dat je het gevoel had dat hier sinds het begin van het leven niets veranderd was en dat het altijd zo zou blijven.
Mijn vader was in deze gemeenschap de smid. Als kind vond ik het heerlijk te vertoeven in deze voor mij geheimzinnige wereld van gloeiende vonken en vluchtige sterretjes en gehurkt zittende mannen op matten van gevlochten palmvezels – die thee dronken en de wereld bespraken.

Door de ontdekking van steenkool in de nabije omgeving werd de plaatselijke bevolking, verleidt door mooie beloften, om in loondienst bij de mijnbouw te gaan. De plaatselijke cultuur waarin iedereen voldoende had, stortte in elkaar en maakte plaats voor het harde werk onder de grond in een verlangen naar een beter leven. Maar de mooie beloftes werden geen werkelijkheid

Pierre, werd door omstandigheden van armoede, als een pleegkind door een Frans echtpaar opgevoed. En gevangen tussen die twee culturen probeert hij de wereld te begrijpen door zich te verdiepen in de filosofen.

Hij leerde in Parijs als ongeschoolde arbeider in zijn werk de moraal kennen van “je mag blij zijn dat je hard kan werken” Des te meer er wordt geproduceerd, des te meer we kunnen hebben en hoe meer we vergeten wie we werkelijk zijn.

Het geluk van het genoeg

‘De vooruitgang gaat gepaard met bevrijding, zo hoor ik om me heen. En toch zie ik veel gevangenschap. Van creche naar universiteit bewegen mensen zich van hokje naar hokje. Nergens een horizon te bekennen. Zelfs als we een avondje plezier maken, spreken we over ‘aller en boite’ (letterlijk naar een doos gaan, waarbij een disco of nachtclub wordt bedoeld), en daarbij verplaatsen we ons in een ‘kist’ (Frans: caisse, ‘auto’). De hele samenleving is op geknipt in stukken. Iedereen leeft in zijn eigen box. Ouderen zitten bij elkaar in een woondoos, in afwachting van hun laatste doos.
Ik ervoer mijn werk in Parijs als een vervreemdende ervaring – alleen te harden dankzij de kameraadschap van mijn collega’s. Maar de hoeveelheid nutteloos en zelfs schadelijk werk was ontstellend.

De keuze werd gemaakt om op het platteland als boer te gaan leven en werken. Na een gedegen opleiding kwam hij opnieuw erachter dat het niet zijn weg was om met kunstmest en gifstoffen te werken; het korte termijn denken met de enorme vervuiling voor de aarde die het achterlaat.

Als een buitenaardse beschaving ons op dit moment zou observeren, zou de conclusie zijn: ‘Uitzonderlijk begaafd, maar wonderlijk onintelligent’. Onze tijd getuigt niet van grote intelligentie. Kijk naar alle oorlogen en wapengekletter, naar de slopende verontreiniging van water bodem voedsel en lucht.
Het is niet te bevatten wat een hemeltergende ongelijkheid onze wereld laat zien – tachtig procent van de wereldbevolking kan nauwelijks in eigen levensonderhoud voorzien, terwijl twintig procent van de mensen in grote weelde leeft en zijn welvaart opbouwt ten koste van anderen.

Hij is voor zichzelf begonnen op een plek waar geen bank hem een lening voor wilde verstrekken, maar getroffen door de schoonheid van het landschap. Al ruim een halve eeuw werkt en leeft deze man op de grond, als geitenboer waar hij is begonnen op biologische wijze in overeenstemming met de aarde te werken. Waarbij het werken een mogelijkheid was om zich zelf te ontwikkelen. Met de vergaarde kennis die hij zo heeft op gedaan zijn er methoden ontwikkeld die hij heeft toegepast in de droge gebieden van de Sahel om de bodem weer vruchtbaar te maken.

Waarom ontkiemt het zaad?

‘Waarom ontkiemt het zaad? Wat is het geheim van het leven? Ik heb nogal wat moeite gedaan om erachter te komen of iemand dit mysterie heeft weten op te helderen. De filosofen zijn het niet noodzakelijk eens. Er is er maar een, Socrates, die duidelijk zegt: ‘Het enige dat ik weet is dat ik niet weet.’ We weten het niet. Of we weten niet goed waarom we zijn geboren, waar het leven vandaan komt….
Ik heb het altijd fascinerend gevonden om een zaadlob te bestuderen. Zo’n klein zaadje met zo’n buitengewone levenskracht. Je stopt het in de grond en je weet bij voorbaat dat het zal ontkiemen. Een enkel tomatenzaadje levert je kilo’s en kilo’s tomaten. We kennen het mechanisme, maar waarom het zaad kiemt, snappen we niet. We weten niets van de intelligentie die daar achter zit.

We worden in deze wereld ‘Consument’ genoemd. Dat vinden we al gewoon. De Consument is nodig als onderdeel voor de groeiende productie ten bate van het Bruto Nationaal Product.

Maar we zijn op de eerste plaats mensen. Iedereen is op zoek naar geluk! De behoefte aan levensgeluk, vrede, gezondheid en respect. Steeds meer mensen zijn teleurgesteld en willen het leven zo anders, maar hoe? De eerste stap die we daarvoor moeten maken is een innerlijke stap, binnen ons zelf.

Je moet zelf een keuze maken “Genoeg is genoeg”. Dan kom je uit het rad van consumeren en produceren ten bate van….wie eigenlijk?

De mens, al het leven en het respect voor de aarde dient het uitgangspunt te zijn voor een leefbare economie.

Een buitengewoon inspirerend artikel. Uit mijn hart gegrepen!
Wil je het eerste deel van het artikel in ‘Vruchtbare Aarde’ lezen, klik dan hier.
Het hele artikel is bij de Vruchtbare Aarde desgewenst na te bestellen: Klik dan hier 

Een vriendelijke groet, Corrie

die onbeschrijflijke kracht van de lente herbergen wij ook.